Instytut Książki

W piątek w ramach festiwalu „Siła Słowa – literackie dialogi polsko-ukraińskie”, który odbywa się podczas Międzynarodowych Targów Książki w Warszawie miał miejsce panel dyskusyjny „Historia i przyszłość relacji ukraińsko-polskich”.

W spotkaniu udział wzięli dyrektor Wydzielonego Archiwum Państwowego SBU Andrii Kohut, dziennikarz, publicysta i dyplomata Piotr Skwieciński, filozof i historyk idei prof. Marek Cichocki. Niestety z przyczyn technicznych nie udało się skutecznie połączyć z Warszawą dziennikarzowi i publicyście Vitalijowi Portnikovowi, który był przewidziany jako czwarty rozmówca. Dyskusję poprowadził dziennikarz Bogumił Łoziński.

Dyskusja rozpoczęła się od próby zlokalizowania wzajemnych zaszłości pomiędzy dwoma narodami. Andrij Kohut zauważył, że tych zaszłości nie brakuje, ale doświadczenie obecnej wojny i wsparcia dla Ukrainy ze strony Polaków daje obu narodom historyczną szansę na zbliżenie się do siebie.

Marek Cichocki i Piotr Skwieciński postawili tezę, że wiedza o zbrodni wołyńskiej nie jest powszechna wśród Ukraińców, nawet wśród inteligencji. Dyskutanci zgodzili się, że być może strona polska nie powinna oczekiwać przeprosin za to, o czym Ukraińcy zwyczajnie nie wiedzą. Obaj stwierdzili, że zamiast przeprosin, lepiej byłoby oczekiwać upowszechniania wiedzy o Wołyniu.

„Wydaje mi się, że Putin nie pozostawia żadnych wątpliwości i jasno mówi o tym, że prowadzi wojnę z Zachodem, z cywilizacją zachodnią. Jego celem jest to, aby Ukraina nie związała się z Zachodem – zarówno w znaczeniu związania się ze strukturami euroatlantyckimi, jak i odejście od Wschodu, od ruskiego miru. Rosja traktuje Zachód jako wroga – całościowo” – powiedział Piotr Skwieciński.

Następnie zadał pytanie o to, czy (i jak bardzo) Ukraińcy rzeczywiście chcą być częścią cywilizacji europejskiej.

„To, że Ukraina jest integralną częścią rosyjskiego świata jest typową Rosyjską narracją. Rosja twierdzi, że już od czasów Rusi Kijowskiej Ukraina zawsze jest razem z nią. Kategorycznie się w tym nie zgadzam” – stwierdził Andrij Kohut. Następnie dodał, że w społeczeństwie Ukraińskim nigdy nie było żadnej wizji wielkiej Rosji, Ukraina pozostawała jedynie podbitą częścią imperium.

Marek Cichocki i Andrij Kohut zauważyli, że każdy kraj prowadzi grę w swoim imieniu i na swoją korzyść – tak samo Ukraina, jak i Polska. Według panelistów nie ma w tym zupełnie nic złego, warto jednak zadbać o to, by interesy jednego kraju nie szkodziły temu drugiemu – a najlepiej wręcz pomagały.

***

Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach zadania „Siła Słowa – literackie dialogi polsko-ukraińskie”.

Zadanie „Siła Słowa – literackie dialogi polsko-ukraińskie” zostało zrealizowane ze środków budżetu państwa (w ramach środków finansowych Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego). Wartość finansowania i całkowita wartość zadania: 227 550 PLN.